Dövlətin iqtisadi siyasəti 6-cı hissə

Oxunma sayı: 585

Dövlətin iqtisadi siyasəti (6-cı hissə)

Dolayı tənzimləmə formalarına başlıca olaraq, dövlətin fiskal və monetar siyasəti aiddir.

Fiskal (büdcə-vergi siyasəti) – milli istehsalın həcminin dəyişdirilməsi, tam məşğulluğun təmin edilməsi məqsədi ilə dövlət xərclərinin və gəlirlərinin dəyişdirilməsi yolu ilə məcmu tələbata təsir siyasəti.

Monetar siyasət – pul təklifinin optimal artım templərinin müəyyən edilməsi vasitəsilə balanslaşdırılmış iqtisadi artımın stimullaşdırılması siyasəti.

Məqalənin 5-ci hissəsini buradan oxuya bilərsiniz

Dövlətin iqtisadi siyasətinin əsas istiqamətləri:

fiskal (pul-kredit) siyasəti;
monetar (pul-kredit) siyasəti;
sosial siyasət;
xarici iqtisadi siyasət.

Əgər iqtisadi siyasətin məqsədi tsiklik tərəddüdləri düzəltməkdirsə, onda bu əks-tsiklik siyasət adlanır. Əgər inflyasiya ilə mübarizəyə diqqət yetirilirsə, makroiqtisadi siyasət antiinflyasiya siyasətidir. Konkret tarixi şəraitdə dövlət sənaye, aqrar siyasət, məşğulluq siyasəti (işsizliklə mübarizə siyasəti), gəlirlər siyasəti apara bilər. Qarşıya qoyulan məqsədlərdən asılı olaraq bu və ya digər alətlər, fiskal və monetar siyasət metodları seçilə bilər.

İqtisadi siyasətin məqsədlərini, prioritetlərini, əsas istiqamətlərini müəyyən edən dövlət, bu tənzimləmə metodlarından (iqtisadi siyasət metodlarından) istifadə edərək iqtisadiyyatı tənzimləyir: iqtisadiyyatın inkişafının proqnozlaşdırılması, iqtisadi normativlərin tətbiqi, vergi dərəcələrinin müəyyən edilməsi, pul emissiyasının miqdarının müəyyən edilməsi, dövlət proqramlarının işlənib hazırlanması və maliyyələşdirilməsi, milli valyutanın məzənnəsinin dəstəklənməsi, ayrı-ayrı məhsulların ixracı və idxalı üçün kvotaların müəyyən edilməsi, yaşayış minimumunun müəyyən edilməsi, minimum pensiya məbləğinin müəyyən edilməsi, minimum əmək haqqı dərəcəsi və s.