Professor Y.V. Sokolovun mühasiblər üçün təlimatları
2-ci hissə
Məqalənin 1-ci hissəsini buradan oxuya bilərsiniz
Mühasibatlığa və mühasiblərə sevgi
Professor Yaroslav Vasilyeviç Sokolov (1938-2010-cu illər) mühasibat uçotunu və mühasibləri çox sevirdi. “Sevgi – necə gözəl səslənməsinə baxmayaraq, olduqca qeyri-müəyyən sözdür”, – Sokolov yazırdı.
Sovet dönəmi tarixində də işlər elə də yaxşı olmayıb. “Antologiyalarda – Sokolov qeyd edirdi, – prestijin artırılması üçün bu cür təəssürat oyadışı şeirlər çap edilirdi:
“Parkda bütün skamyalar tutulmuşdu,
Mühasib isə qəpik axtarışında idi,
Öz qəpiyinin deyil, zavod qəpiyinin”
Bu cür təlimatlar gənclərin geniş kütləsini təmiz havada gəzintiyə çıxmamağa, başqalarının qəpiyini axtarmağa ruhlandırmalı idi”.
Və budur, “Köhnə dostlar” filmində bir qəşəng qız öz gənc sevgilisinə deyir: “Bura bax, mühasib olmayasan, ha”.
“Təəssüflər olsun ki, biz ədəbiyyatda mühasib işləyənlər arasında ağıllı adamlarla demək olar ki, rastlaşmırıq, lakin, onlar dürüst və sadəlövhdürlər, ruhən geniş qəlbli olsalar da, dünyagörüşləri dar idi, Yaroslav Sokolov qəmgincəsinə qeyd edirdi. Volfqanq Höte (1749-1832-ci illər) “Vilhelm Mysterin təlim illəri” əsərində yazırdı ki, mühasiblər və tacirlər dar dünyagörüşünə sahibdirlər, ona görə “İkili mühasibatlıq” onların anlayışı üçün bu insan ağlının ən gözəl ixtiralarından biridir”. Onlar insan dahiliyinin digər sübutlarını görmürdülər, əgər görürdülərsə belə, onları başa düşmürdülər”.
“Amma, hətta ən yaxşı mühasib obrazları belə, – Sokolov davam etdi, – heç də həmişə simpatiya doğurmurdu. … Bir çox insanlar mühasiblərin qüruru, iddiası, inamsızlığı və səliqəsizliyindən (onlar səhvə yol verirlər) qıcıqlanırlar. V. Şeksprin əsərində Yaqo Kassioya olan nifrətini qeyd etmək üçün onu hesab (mühasibatlıq) kitabı adlandırır. Bu epizod yalnız M.M. Morozovun tam prozaik tərcüməsində vardır, digər tərcümələrdə isə bu detal əhəmiyyətsiz sayılıb. Yəni, tərcümə edilməyib. Tərcümədəki bu boşluq, – Sokolov diqqətimizi buna cəlb edir, – da tərcüməçinin mühasibatlıqla əlaqəli detalı əhəmiyyətsiz hesab etdiyi anlamına gəlir”.
Və budur, Sokolovun fikrincə, “mühasibin təhsili və işinin spesifikası, əgər xəstəliyin inkişafına gətirib çıxarmasa da, onun sindromunun ortaya çıxmasına yol açır…
Bu heç də hansısa psixi pozğunluq deyil, onun simptomlarının ortaya çıxmasıdır. Müəllif (Y.V. Sokolov) onları iki maniyanın inkişafına gətirib çıxaran, paranoid sindrom adlandırıb: natamamlıq və böyüklük maniyası.
Professor Y.V. Sokolovun mühasiblər üçün təlimatları (3-cü hissə)
Teleqram qrupumuza üzv olun
