Pullar və Rokfeller sülaləsi barədə 10 əhvalat (4-cü hissə)
1874-cü il yanvarın 29-da kiçik amerikalı neft sənayeçisi, maliyyəçi, tarixdə ilk milyarderin oğlu və əfsanəvi Rokfellerlər sülaləsinin əsasını qoyan kiçik Con Devison Rokfeller dünyaya gəlib.
Zavodların, gəmilərin, meşələrin sahibi
1917-ci ildə Con Rokfellerin şəxsi sərvəti 900 milyon-1,2 milyard dollar dəyərində qiymətləndirilirdi ki, bu da ABŞ-ın o vaxtkı ÜDM-nin 2,5% təşkil edirdi. Müasir ekvivalentdə Rokfellerin sərvəti təxminən 150 milyard dollar təşkil edərdi ki, bu da onun elə indinin özündə də ən varlı adamlardan biri olduğunu təsdiq edir. Ömrünün sonuna yaxın Rokfeller “Standart oyl”un 34 törəmə şirkətlərinin hər birindəki payından əlavə 16 dəmiryolu və altı poladəritmə şirkətinə, doqquz banka, altı gəmiçilik idarəsinə, doqquz rieltor firmasına və üç portağal ağacları əkilən böyük sahələrə malik idi.
Rokfeller həyatı ərzində xeyriyyə tədbirlərinə 500 milyon dollardan çox vəsait sərf edib. Həmin məbləğdən 80 milyon dolları Çikaqo universitetinə, 100 milyona yaxını isə özünün və həyat yoldaşının daim ziyarət etdiyi baptist kilsəsinə bağışlanılmışdı. Eləcə də Con Rokfeller Nyu-York tibb tədqiqatları universitetini, ümumitəhsil Şurası və Rokfeller Fondunu yaratmış və maliyyələşdirmişdir.
Müharibədə biznes
Sülalənin yeni rəhbəri II (kiçik) Con D. Rokfeller öz atasının layiqli davamçısı olub. Birinci dünya müharibəsi Rokfellerlər ailəsinə 500 milyon dollar təmiz gəlir gətirdi. İkincü dünya müharibəsi daha çox gəlir gətirdi – belə ki, tank, aviasiya mühərrikləri benzin tələb edirdi, həmin benzin isə bütün sutka boyu rokfellerlərin zavodlarında istehsal olunurdu. Nəticədə müharibə illəri ərzində 2 milyard dollar təmiz gəlir əldə olunmuşdu.
Kiçik Rokfeller XX əsrin əvvəllərində Amerikanın ən nüfuzlu siyasi xadimlərindən biri, uzun müddət Vaşinqtonda, demək olar ki, ölkə prezidentləri kimi nüfuza malik senator Nelson Oldriçin qızı ilə evlənmişdi.