» » » Professor Y.V. Sokolovun mühasiblər üçün təlimatları (7-ci hissə)

Professor Y.V. Sokolovun mühasiblər üçün təlimatları (7-ci hissə)

posted in: Xəbər | 0
birbank biznes

mühasiblərProfessor Y.V. Sokolovun mühasiblər üçün təlimatları

7-ci hissə

Məqalənin 6-cı hissəsini buradan oxuya bilərsiniz

Mühasibatlığa və mühasiblərə sevgi

Professor Yaroslav Vasilyeviç Sokolov (1938-2010-cu illər) mühasibat uçotunu və mühasibləri çox sevirdi. “Sevgi – necə gözəl səslənməsinə baxmayaraq, olduqca qeyri-müəyyən sözdür”, – Sokolov yazırdı.

Skeptisizm anlayışını “Fəlsəfi ensiklopdik lüğət” belə müyyən edib: “Skeptisizm” (yunan dilində, baxan, tədqiqat aparan deməkdir) – e.ə. 4-cü əsrin sonlarında Elidadan olan Pirron tərəfindən əsası qoyulan qədim yunan fəlsəfə istiqamətidir. Hissiyyat orqanlarının dəlillərinə əsaslanan biliyin etibarsızlığı barədə Demokrit təlimlərindən uzaqlaşan, skeptiklər Diogen Laertiusun fikrincə, etibarlı bilik əldə etmə imkanı vermirdilər və davranış normalarının rasional əsaslandırılmasının mümkünlüyünə inanmırdılar. …Görünüşləri həqiqətin yeganə meyarı elan edən skeptiklər, digər istiqamətlərin bütün filosoflarına doqmatistlər kimi baxır və onları axmaq hesab edirdilər”.

N.M. Novoselskidə qlobal məsələsi ondan ibarət idi ki, “biz işin gedişində aldığımız göstəricilərin obyektiv xarakteri ilə məşğul oluruq, yoxsa onlar bizim fantaziyamızın bu və ya digər dərəcədə meyvəsidir”. N.M. Novoselskiy sonuncu fikrə meyillənirdi. O, “iddia edirdi ki, statistika və onun idrak metodları öz-özlüyündə dərk edilən dünyadan müstəqil şəkildə mövcuddur. Ustadın bu iddiası onun qlobal skeptisizmini müəyyən etdi”.

“Novoselskiy səmimiyyətlə inanırdı ki, “düşüncəni həqiqət axtarışında istifadə etmək, tamamilə mümkün olmayan bir işi ona həvalə etmək deməkdir” (A. Frans), dərhal yeni bir sual yarandı: praktiki vəzifələri həll edərək, statistika necə hərəkət etməlidir? N.M. Novoselskiy sadə cavab verirdi: bu və ya digər maraqlı qrupların xeyrinə qaçılmaz olan hər hansı bir qərarın indekslərdə çəkilərin əvəz edilməsi deyil, elmdə və həyatda ehkamçıların “heyvan imanının” məhv edilməsi ilə aradan qaldırılması lazımdır. Bütün sosial-iqtisadi prosesləri öyrənərkən həmişə belə etmək lazımdır. Statistikanın reallığı [və onun bir hissəsi kimi çıxış etdiyi mühasibat uçotu] – şərti simvolların dəsti ilə təqdim olunan xəyali bir dünya, statistikanın öyrənilməsi isə onları oxumaq və ən müxtəlif formalarda özünü büruzə verənləri anlamaq bacarığından ibarətdir”.

Novoselskiy, “statistik metodologiyanın şərtliliyini və bunun nəticəsi olaraq, hamının və ya demək olar ki, bütün statistik göstəricilərin nisbiliyini etiraf edərək, hesab edirdi ki, statistika yalnız kommunikasiyanın deyil, həm də anlayışın dili deməkdir. Bir tərəfdən, heç bir anlaşma olmadan statistika yoxdur, digər tərəfdən – tam anlaşma da mümkün deyil: biz hər zaman dərinliklərə varırıq, amma çox nadir hallarda həqiqətə çatırıq”.

Və budur, statistika ilə mühasibat uçotu, müəlliminin əqidəsi, Britaniya uçot məktəbi, qədim yunan skeptiklərinin baxışları və müasirliyi arasında qırılmaz əlaqəni vurğulayaraq, Y. V. Sokolov qeyd etmişdir: “İkinci Dünya müharibəsindən sonra İngiltərədə mühasibat konsepsiyası doğuldu – True and Fair View –  etibarlı və vicdanlı baxış. “Etibarlı” sözü bu o deməkdir: doğru deyil, lakin mümkün olan ən az risk şəraitində təsirli bir qərar vermək üçün kifayətdir. İkinci “vicdanlı” terminidir, birincisindən daha vacibdir, çünki vicdanlı bir statistik [və mühasib] olmadan etibarlı statistika [və mühasibatlıq] yoxdur və ola da bilməz”.


Professor Y.V. Sokolovun mühasiblər üçün təlimatları (8-ci hissə)


Teleqram qrupumuza üzv olun



Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN.

Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun.

Mühasibat sahəsində ən son iş elanları və xəbərlərini izləmək üçün linkə daxil olaraq qrupumuza üzv olun