İEÖ-də kiçik biznes iqtisadiyyatın mühüm hissəsini təşkil edir. Təəccüblənmək lazım deyil: sahibkar demək olar ki, sərmayəsiz yaxşı pullar qazana bilər. Əlbəttə, gəlir fəaliyyət növündən və biznesin təşkili formasından asılı olur. Biz sizə kiçik yatırımla ən faydalı biznesi necə qurmağın yollarından söz açacağıq.
Biznesin inkişaf mərhələləri
Biznes işinə başlamaq istərkən, ən mühümü odur ki, biznes yolunda maneələri müəyyən edəsən və onları dəf etməyə hazır olasan. Hər bir sahə və ya regionun özünəməxsus spesifik mürəkkəblikləri mövcuddur: yüksək rəqabət, tədarükçülərin mövcud olmaması, nəqliyyat daşımalarının yüksək qiymətləri. Bütün bunlar məlumat hazırlığı və biznes-plan yazılarkən, diqqətlə öyrənilir.
Sahibkarlıq yolunda ümumi mənada daha bir maneə – universal “çuxurlar” da var. İlk uğurdan sonra gec ya tez maliyyə iflası meydana çıxır: iri müştəri yoxa çıxır, tədarükçü əlaqəyə cavab vermir, kassada sərbəst pul vəsaiti qalmır. Bu zaman bütün imkanları mobilizə etmək və problemin həlli yollarını axtarıb tapmaq lazımdır. Lakin, yeni işə başlayan sahibkarların bir çoxu məhz, bu mərhələdə öz işlərini qapadırlar.
Əgər, ilk “çuxuru” dəf etsəniz, onda biznes çox vaxt yeni səviyyəyə yüksəlir.
Sahibkar gəlir əldə etmək üçün stabil işləyən mexanizm qazanır. Amma, həmin mexanizmi inkişaf etdirməsəniz, onda sizi yeni “çuxur” gözləyir. Bu, prosesin yeknəsəqliyi və darıxdırıcılığı, inkişafın və yüksəlişin olmaması ilə əlaqəlidir. Bu “çuxurdan” çıxış yolu məsələlərin həllindən keçir.
Biznes məsələləri operativ, taktiki və stratejiyə bölünə bilər. Onlar tədricən etibarlı gəlirlərin bir hissəsi ilə birlikdə etibarlı işçilərə və biznes-assisentlərinə həvalə oluna bilər ki, burada gəlirləri bölüşmək lazım gəlir. İlk növbədə operativ məsələləri (faktura məsələləri və sifarişlərin çatdırılması) həvalə etmək olar. Ardınca – taktiki məsələləri (danışıqların aparılması, məhsul və malların seçimi). Bu, rəhbərliyi bir növ bu işlərdən azad edir və onlar öz güclərini biznesin genişləndirilməsinə və gəlirlərin artırılmasına sərf edirlər.
Biznesin özünəməşğulluqdan fərqi
Bu məsələlərin həvalə olunması mərhələsi, biznesin özünəməşğulluqdan fərqinin bariz göstəricisidir. Birmənalı olaraq, bu yollardan hansının daha yaxşı olduğunu söyləmək çox çətindir. Hər şey sizin dəyərlərinizdən, bacarığınızdan və arzunuzdan asılıdır. Elə sahibkarlar var ki, yalnız özlərinə işləyirlər, öz işlərini sevirlər və özlərini əla hiss edirlər. Və lider-rəhbərlər də var: onlar təşkilati funksiyalar və sistem qurmağa üstünlük verirlər, hansı ki, birbaşa iştirak etmədən özlərinə gəlir əldə edirlər.
Özünəməşğulluqla məşğul olan sahibkar – işlərin bir hissəsini bilavasitə özləri görürlər, bəzən də bundan ötrü əməkdaşları da cəlb edirlər. Bir qayda olaraq, belələrinə işə başlamaq üçün elə də böyük sərmayə lazım gəlmir, fəaliyyətin ilk günündən o, gəlir əldə etməyə başlayır. Qoyulan yatırım elə də böyük olmadığından, əldə edilən gəlirin həcmi də məhdud olur.
