Pandemiyadan sonra hansı ölkələr iqtisadiyyatda uğur qazana biləcək?
1-ci hissə
Koronavirus pandemiyası müxtəlif ölkələri fərqli şəkildə vurub. Nəticədə onların dünya iqtisadi reytinqlərindəki mövqeləri dəyişəcək. Ancaq bu, uğur sayıla bilərmi?
İqtisadçıların proqnoza görə, 2020-ci ildə Rusiya ilk dəfə alıcılıq qabiliyyəti pariteti ilə hesablanan ÜDM-in həcminə görə dünyada 5-ci yeri tutacaq. Koronaböhranın geri çəkilməsindən sonra hansı ölkələrin iqtisadiyyatı real surətdə güclənəcək?
Liberallar uduzacaq?
“Pandemiya nəticəsində ortaya çıxan yeni dünyada başqa liderlər olacaq” – Rusiya elmlər akademiyasının şərqşünaslıq İnstitutunun Cənub-Şərqi Asiya, Avstraliya və Okeaniyanın öyrənilməsi Mərkəzinin rəhbəri Dmitri Mosyakov belə hesab edir. – Əvvəllər demokratik siyasi sistemi və liberal iqtisadiyyatı olan ölkələr liderlik edirdilər. İndi isə öz ərazilərini, əhalisini, biznesini daha yaxşı idarə edən və buna görə də qlobal təhlükələrə qarşı təhlükəsizliyini daha yaxşı təmin edə bilən dövlətlər qazanır.
Onların arasında demokratiyanın formal xarakter daşıdığı və iqtisadiyyatda dövlətin rolu yüksək olan Cənub-Şərqi Asiya ölkələri var. Çin və Cənubi Koreya dövlətləri koronavirusu başqalarından daha sürətli cilovlaya bildilər.
Vyetnamda isə ümumiyyətlə, heç bir ölüm hadisəsi baş vermədi. Pandemiyanın bitdiyi zaman bu ölkələr iqtisadi çəkilərini artırmaq üçün hər bir şansa sahibdirlər”.
Bəs iqtisadçılar nə deyir? “Bəzi hallarda dövlət tənzimlənməsi və dəstəyi ölkəni böhran zamanı daha dayanıqlı edə bilər. Lakin böhrandan sonra bazarların və özəl biznesin daha çox inkişaf etdiyi yerlərdə bərpaolunma daha tez baş verir. Çinin və digər Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinin perspektivləri hər iki inkişaf kanalından necə istifadə edə biləcəklərindən asılıdır”, – Rusiya iqtisadiyyat məktəbinin professoru Natalya Volçkova dəqiqləşdirir.
Çin irəli gedə biləcəkmi?
Çin – müxtəlif inkişaf mənbələrinin tarazlığının olduğu bir ölkədir. Dünya bankının analitikləri 2020-ci ildə Çinin iqtisadiyyatına ÜDM-in 1% -i qədərində simvolik artım vəd edirlər. Lakin Çin iqtisadçıları hesab edirlər ki, hökumətin böhran əleyhinə tədbirləri sayəsində hətta 3-4 faizlik artım da ola bilər. Hamı yekdilliklə Çinin gələcəkdə dünyanın lokomotivi kimi rolunun güclənəcəyini bəyan edir. Bununla yanaşı, Çin dövləti iqtisadiyyatı dəstəkləmək üçün Almaniya, ABŞ və ya Yaponiyadan xeyli az pul ayırır.
Pandemiyadan sonra hansı ölkələr iqtisadiyyatda uğur qazana biləcək? (2-ci hissə)
Teleqram qrupumuza üzv olun
