Almaniyanın vergi sistemi, formalaşması və inkişafı
6-cı hissə
Məqalənin 5-ci hissəsini buradan oxuya bilərsiniz
Almaniya Federativ Respublikası bir dövlət kimi siyasi və iqtisadi quruluşun müxtəlif mərhələlərini keçmiş, dəfələrlə dünya müharibələrinin yaratdığı dağıntılardan qalxmış, iqtisadi cəhətdən güclü, sosial yönümlü dövlətə çevrilmişdir.
Məqsəd vasitələri doğruldur?
Sizin çox yəqin ki, başqa imkanlarınız yoxdur, Berlində olanlar əllərini yelləyirlər, çünki Lixtenşteyn və İsveçrə kimi müqəddəs bank sirlərinə əməl edən ölkələr, hətta vergidən yayınmalar haqda əsaslı şübhələr olan almanlarla bağlı Almaniya hökumətinə heç bir hüquqi yardım göstərmirlər. Onlar külli miqdarda ziyan vururlar, ona görə də vicdanlı vergi ödəyicilərinin üzərinə əsassız olaraq yüksək fiskal yük düşür.
Hesab olunur ki, zəngin almanlar xaricdəki hesablarda 300 milyard avro vəsaitlər saxlayırlar. Bunlar isə ümumiyyətlə, vergilərin ödənilmədiyi “yan” gəlirlər də ola bilər və ya ola bilsin ki, vicdanla qazanılıb, amma müəyyən faiz qismində dövlətlə bölüşdürülməlidir.
Güman edək ki, bu pulların yarısı İsveçrədə saxlanılır. Təsəvvür edək ki, İsveçrə, Vaşinqtonun təzyiqi ilə amerikalılara münasibətdə olduğu kimi, bank sirrini də açacaq və alman investorları barədə məlumat verəcəkdir. Güman edək ki, bu bir neçə min insan xəzinəyə lazım olan məbləği ödəyəcək. Yəqin ki, layiqli bir məbləğ – bir neşə yüz milyon avro olacaq. Lakin, bu alman vergi ödəyicilərinin Almaniyada ödəməkdən yayındıları məbləğin yanında kiçik bir rəqəm təşkil edər.
Sistemin paradoksları
Məsələn, Almaniya Federativ Respublikası sakinlərinin yarıdan çoxu, mənzilləri kirayələyirlər və əmlak sahibinə kirayə haqqı ödəyirlər, mənzil sahibləri isə həmin gəlirlərindən vergi ödəməlidirlər. Lakin, onlar bu vergini ödəmirlər, bunu evin saxlanılması xərclərinin həmin gəlirlərdən daha çox olması ilə əsaslandırırlar.
Alman vergi qanunvericiliyi dünyada ən qarma-qarışıq olanıdır. Həmin qanunvericilikdə o qədər qaydalar, istisnalar, istisnaların özündən də istisnalar və güzəştlər vardır ki, vergi məsləhətçisi olmadan ondan baş çıxarmaq mümkün deyil. Heş uzağa getmək də lazım deyil!
Bax, elə bizlər – Almaniyada qanuni əsaslarla yaşayan jurnalistlər tam qanuni əsasda qəhvə xərclərini vergi tutulan gəlirimizdən çıxara bilərik. Kimsə, nə vaxtsa belə düşünüb ki, jurnalist qəhvəsiz keçinə bilməz. Bununla da biz qəhvəyə görə 500 avroluq vəsaiti istehsal xərcləri kimi rəsmiləşdirə bilərik. Beləliklə də, bu məbləği vergilərdən silə bilirik.
Sadə alman milyonçusu
Bəzi alman “biliciləri” qanunla münaqişəyə girmədən, o qədər arifmetik şəkildə yoxsullaşır ki, bəzən maliyyə müfəttişi onlardan heç bir məbləğ tuta bilmirlər və ya güman ediləndən çox aşağı bir məbləğ ala bilirlər.
Almaniyada maksimum vergi dərəcəsi 42 faizdir. Lakin, bu faizi tək-tük adamlar ödəyirlər. Alman iqtisadi tədiqatlar institutunun hesabladığına görə hətta Almaniyanın 450 ən zəngin adamı belə xəzinəyə orta hesabla öz gəlirlərinin yalnız 34 faizini ödəyirlər. Maliyyə müfəttişinin sadə bir alman milyonerinin ağır vergi bəyannaməsini yoxlamaq üçün cəmi üç saat yarım vaxtı var.
Almaniyanın dövlət xəzinəsinə qanuni və qanunsuz vergidən yayınma nəticəsində dəyən ziyan, mütəxəssislər hər il 200 milyard qiymətləndirilir. 200 milyard illik büdcənin üçdə ikisini və cari il üçün planlaşdırılan yeni borcun iki qatından daha çoxunu təşkil edir.
Vergilər və hovuzda su
Bununla yanaşı, almanların əksər hissəsi, ümumiyyətlə, vergiləri vicdanla ödəyir, hətta gizlədilməsi mümkün olan gəlirlərindən də bunu yerinə yetirirlər. Məs, mən və həyat yoldaşım idman rəqsləri üzrə məşqçidən müntəzəm dərslər alırıq və ödənişi də nağd şəkildə edirik, bu zaman hər hansı bir sənəd də imzalamırıq. Mən dəqiq şəkildə bilirəm ki, məşqçimiz bizdən əldə etdiyi gəlirdən də vergiləri ödəyir.
Hamıda olmasa da, almanların əksəriyyətində belə bir anlayış var ki, onların maşınla qət etdikləri yolların vəziyyəti, axşamlar istifadə etdikləri şəhər hövuzunda təmiz suyun hərarəti, övladlarının təhsil aldığı sinif otağının həcmi, teatra və muzeylərə biletlərin dəyəri və s. məhz, bu vergi ödənişlərindən asılıdır.
Teleqram qrupumuza üzv olun
